Arap Grameri Literatüründe Sa'leb ve El-Mecalis Adlı Eseri

Aslında her bir medeniyet ve kültür, kendisini oluşturan düşünürlerin, bilginlerin ve ortaya konan yapıtların sahiplerinin, bütün hayatlarını seferber ederek ve hiçbir fedakârlığı esirgemeyerek hayatiyet kazandırdıkları bir özveri silsilesidir. Aynı şekilde Arap İslâm Edebiyat tarihi de çok kıymetli şahsiyetler ve sayısız şaheserlerle doludur. Yaşadığı dönemde eline geçen her türlü imkânı ganimet bilip bütün gayretleriyle çalışan geçmiş dönemlerdeki âlimlerimiz, hayatlarını ilim öğrenmeye ve öğretmeye adamış, bu ulvî değer uğruna hiçbir fedakârlıktan çekinmemişlerdir. Dil ve edebiyat alanında kıymetli eserleri bulunan Arap dili ve edebiyatının önemli âlimlerinden biri de hiç şüphesiz bu ilim ve irfan ordusuna katılan Bağdatlı âlim Ebu'l-Abbâs Sa‘leb'tir. Sa‘leb yetiştirdiği talebelerle ve ortaya koyduğu eserlerle, Arap dili tarihinde haklı bir şöhrete sahip bir dilbilimcidir. Zamanımızdan yaklaşık 1200 yıl önce yaşamış olan bu ünlü Arap dilbilimcisi, hem sarf, hem nahiv hem de lügat çalışmalarında adı sıkça duyulan bir edebiyatçı olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışmanın ana ekseninin önemli bir parçasını oluşturan el-Mecâlis adlı eseri onun önemli eserlerinden biridir. Eser sarf, nahiv ve şiir gibi edebî türleri ile ilgili çeşitli bilgileri ihtiva etmesi yanı sıra özellikle Kûfe ekolünün dil meselelerine, Me‘âni'l-Kur'ân, lügat, Arap ahbârı ve kültürü ile ilgili bilgilere yer vermesi ve bu konularda birçok araştırmacıya kaynak teşkil etmesi bakımında önem arz etmektedir.