El Keşşaf Literatürü Bir Tefsir Klasiğinin Etki Tarihi

Tefsirde müteahhirîn dönemi Cârullah ez-Zemahşerî'ninel-Keşşâfadlı eseri ile başlatılır. Bunun en önemli sebebi Zemahşerî'nin uygulamalı olarak ortaya koyduğu tefsir ve yöntem anlayışının sonraki tefsir faaliyetleri üzerinde belirleyici olması ve geç dönem tefsir literatürünün büyük ölçüdeel-Keşşâf'ın etkisiyle şekillenmesidir. Bu tefsir üzerine yazılan şerh tâlik muhtasar ve muhakeme türü eserlerel-Keşşâfşerhi haşiyeleri veel-Keşşâfçizgisindeki telif tefsirler dikkate alındığında karşımıza onlarca eserden oluşan geniş bir literatür çıkmaktadır.
Bu çalışmada "el-Keşşâfliteratürü" diye adlandırılan bu eserler Zemahşerî sonrası klasik tefsir geleneğinin ana damarını oluşturmuştur.

Bu kitapta "el-Keşşâfliteratürü" tespit edilerek tanıtılmakta bu literatürdeki muhteva ilişkileri örnekler üzerinden ortaya konulmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde "el-Keşşâfliteratürü" olarak tespit edilen eserlerin bir kronolojisi çıkarılmış ve bunlardan günümüze ulaşanlar içerik yöntem kapsam kaynaklar ve etkileri açısından kısaca tanıtılmıştır. Literatür incelemesi sırasında birçok nispet iddiasının asılsız ve çok sayıda kütüphane kaydının da hatalı olduğu gösterilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise söz konusu literatürdeki muhteva ilişkileri iki örnek üzerinden kronolojik olarak izlenmiştir. Kitap tefsir alanındaki yazma eser literatürü ve bu literatürdeki muhteva ilişkileri üzerine yapılmış en kapsamlı çalışma olma özelliğini haizdir.