El-Muntehab;(Fi’l-Me‘ani Ve’l-Beyan)

Dil ve Kur'ân merkezli çalışmalar, İslam kültür mirasının ana omurgasını oluşturmaktadır. Belâgat çalışmaları, dil ve Kur'ân merkezli çalışmalar içerisinde en çok rağbet gören çalışmalardır. Belâgat ile ilgilenen bilginler, tarihsel süreçte geniş bir literatür oluşturmuştur. Abdulkâhir el-Curcânî'nin Delâilu'l-İ‘câz ve Esrâru'l-Belâğa eserleri, Ebû Ya‘kûb es-Sekkâkî'nin Miftâhu'l-‘Ulûm eseri, el-Hatîb el-Kazvînî'nin et-Telhîs ve el-İzâh eserleri, Sa‘dud'ddîn et-Teftâzânî'nin el-Mutavvel ve el-Muhtasar eserleri, Seyyid Şerîf el-Curcânî'nin Hâşiye ‘ale'l-Mutavvel eseri bu literatürde öne çıkmış eserlerden bazılarıdır. Bu geniş literatürün büyük bir yekünü halen yazma olarak durmaktadır. Yazma eserleriyle karşımızda duran önemli bilginlerden biri, Yûsuf b. Hüseyin el-Kirmâstî'dir. Osmanlı devletinin yetiştirdiği önemli ilim adamlarından biri olan Kirmâstî, belâgat alanında yazdığı sekiz eseriyle temayüz etmiş ilmi bir kişiliktir. Onun bu alandaki çalışmalarının bir kısmı tahkik edilip ilmi çevrelerin istifadesine sunulmakla birlikte et-Tebyîn, et-Tibyân, el-Muntehab ve el-Muhtâr şeklinde ilmi bir silsilenin halkaları olarak yazdığı el-Muntehab eseri, yazma halinde beklemekteydi. Seçkin bir kişilik olan Yûsuf b. Hüseyin el-Kirmâstî'nin söz konusu eserinin tahkik edilmesi, hem yazarın bu alandaki mirasının istifadeye sunulması hem de onun bu mirasının bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilip alan özelinde ilmi kişiliğinin tespit edilme fırsatını sunmaktadır. Bundan dolayı adı geçen eser çalışma konusu yapılmaya değer bulunmuştur. Üç bölümden oluşan çalışmanın ilk iki bölümünde yazar ve eseri çeşitli yönleriyle incelenmiş, üçüncü bölümde ise el-Muntehab adlı eserinin tahkiki yapılmıştır.