Hilâfeti Yeniden Düşünmek

Kur'an'da yer almayan “Allah'ın halifesi” ifadesi, İslam geleneğinde yaygın bir yanlış kullanımdır. Bu tabir, özellikle Abbasîler döneminde siyasi yönetimin eski mitolojik inançlarla etkileşime girmiş olmasının bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Halifelerin azalan gücü ve itibarını korumak amacıyla, kadim İran ve Hint siyasi kültürünün de etkisiyle yöneticiler için karizmatik nitelemeler kullanılmaya başlamıştır. Allah'ın halifesi, Tanrı'nın yeryüzündeki gölgesi gibi nitelemeler İslam'ın dünya görüşünden çok kadim mitolojilerin bir yansımasıdır. İslam'da yöneticiler de tıpkı yönetilenler gibi sorumludur. Sorgulanamaz, kutsal, ulaşılamaz bir yönetici ve yönetim anlayışı, İslam'ın toplumsal ve ahlaki değerleri ile uyuşmadığı gibi günümüz insan ve dünya tasavvuru açısından da kabul edilemez bir durumdur.