Mecelle-i Ahkam-ı Adliye Küllî Kaideler Şerhi

Daha çok borçlar hukuku kısmen de eşya ve usûl hukukuna dair hükümleri ihtiva eden Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye İslam hukuku esas alınarak yapılan modern anlamdaki kanunlaştırma hareketlerinin ilki kabûl edilmektedir. Bu cihetten Mecelle sadece Osmanlı hukuk tarihi için değil İslam hukuk tarihi için de önemli bir dönüm noktasıdır.
Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye 16 bölümden müteşekkil toplam 1851 maddedir. İlk maddesi fıkhın tarifine yöneliktir. Daha sonraki 99 maddede ise İslam hukukunun bir nevi özünü ve ruhunu yansıtan küllî kâidelere yer verilmiştir. Mecelle tedvininden bu yana İslam hukukçuları tarafından büyük ihtimâm görmüştür. Farklı dillere de çevrilmiş ve üzerine onlarca şerh yazılmıştır. Günümüzde de İslam hukukçuları tarafından yapılan Mecelle'ye yönelik çalışmalar devam etmektedir.
Bu kapsamda Mecelle üzerine yapılan şerhlerden birisi de merhum Kuyucaklızâde Mehmed Âtıf Efendi tarafından yapılan şerhtir. Âtıf Efendi şerhinde "Kitabü'ş-şirket"e kadar gelebilmiş ancak vefâtı sebebiyle şerh yarıda kalmıştır. Daha sonra eser talebelerinden Bekir Sami Bey tarafından tamamlanmıştır. Âtıf Efendi şerhinin Mecelle'nin külli kaidelerini haiz ilk yüz maddesini Osmanlıca aslından latin harflerine aktardığımız parantez içi açıklamalar ve dipnotlarla zenginleştirilen bu çalışmadan gayemiz İslam hukukunun ruhunu ve özünü yansıtan bu veciz kâidelere mâhir bir hukukçu olan Âtıf Bey tarafından yazılan bu şerhi henüz Osmanlıca öğrenememiş kişilerin de istifadesine sunmaktır.