Mezopotamya Sürgünü; Abdülmelik Fırat'ın Yaşam Öyküsü

Abdülmelik Fırat, daima barışı desteklemiş, genç yaşından itibaren parlamentoda görev almış, Türkiye’yi yöneten dört yüz elli kişinin arasına girmiş, her zaman kardeşliği ve demokrasiyi savunmuş, bu ülkenin ve Kürt halkının sembollerinden olmuş bir isim. Ahmet Altan Abdülmelik Fırat, bu toprakların en köklü Ailelerinden bugüne uzanan bir bilgi ve irfan dalıdır. Oturuşu, kalkışı, duruşu, davranışıyla o bir “bey”dir. Melik bey... Cengiz Çandar Tanıyanlar iyi biliyor. Çileli bir aileden gelen Abdülmelik Fırat kültürlü bir insan; barıştan hoşgörüden ve kardeşlikten yana... Fehmi Koru Köklerini bu toprakların çok derinlerine salmış olmanın soyluluğu, medrese kültüründen süzülüp gelen bilgeliğiyle küçük hesapların ve küçük adamların çok uzağında bir yerdedir Abdülmelik Fırat. Gülay Göktürk Abdülmelik Fırat’ı 1980’li yıllarda rahmetli Uğur Mumcu tanıştırmıştı bana. Cumhuriyet’te bir süre sohbet etmiştik. Kürt sorunuyla ilgili gerçekçi, serin kanlı tespitleri var. (...) Sürgün ve hapislik yılları toplam 17. Yani arkasında çileli bir yaşam bırakmış. Hasan Cemal Bir İslâm bilgini kadar vukuf sahibi. Bir Yezidî hırsıyla Kürt tarihi uzmanı olmuş. Bir bakan kadar devlet mahfilinin umûruna âşinâ. Sabık bir kral gibi siyasî sürgünlere gitti. Şehirlerden uyrılamazsın da dediler. Cumhurbaşkanlığı köşkünde davetlere çağırdılar. Reha Mağden Abdülmelik Fırat Kürt sorununun çözümü için çok önemli ve ağırlıklı bir insan. Bunu herkes biliyor. El üstünde taşınıp görüşlerinden yararlanılması gerekirken, en layık olmadığı muamelelere tabi tutuldu. Bir gün gelecek Abdülmelik bey gibilerini mumla arayacağız. M. Ali Birand Batı dillerinden başka arapça ve Farsça’yı da bilen Abdülmelik Fırat, Doğu kültürü ile çağdaş bir dünya görüşünden kaynaklanan demokrasi mücâhitliğini, dini bütün Müslümanlığı ile devrimci tutum ve davranışı şahsında birleştirebilen bir düzeye erişmiş bir kişiliktir. Bu nitelikteki bir siyaset adamının varlığı yalnızca Kürt hakı için değil, Türk halkı için de bir kazanımdır. Bu ülkede demokrasi var olacaksa Abdülmelik’lerin sayısı artmalıdır. Mehri Belli