Tıp Fakültesi Tarihçesi; Mir'ât-ı Mekteb-i Tıbbiye Cilt: 1-2

Mir ât-ı Mekteb-i Tıbbiye yaklaşık seksen yıldır tıp tarihi ile ilgilenenler için vazgeçilmez bir başvuru kaynağıdır. Kitabın yazarı Rıza Tahsin (1875-1950) uzun yıllar hekim olarak çalışmış ve bir süre Mekteb-i Tıbbıye'de öğretim üye yardımcılığı yapmıştır. Gencer soyadını aldıktan sonra emeklilik yıllarında Türk Tıp Tarihi Kurumu'nda üye ve başkan olarak çalışmıştır. Mir'ât iyi niyetle toplanmış, tarihsellik bilinci ile yazılmış kendine has özellikleri olan büyük bir araştırma kitabıdır. Bu kendisine has özelliklerinden biri asker hastanelerine tayinleri ve rütbeleri belirtmiş olmasıdır. Bu özellikle bize hem hekim kadrolarındaki kademeleşmesini hem de değişik dönemlerdeki yükselme mekanizmasını göstermektedir. Özellikle 1908'den sonra askeri rütbelerin indirilmesi ile ortaya çıkan yeni hekim kadroları ve yine aynı dönemde gerçekleştirilen ilk tıp fakültesi tasfiyesi hakkında kişilere ait bilgi için en önemli kaynaktır. Mir'ât'ın ikinci cildinin yayınlandığı yıldan (1914) itibaren yaklaşık on yıl Türkiye, tarihinin en zor dönemlerini yaşamış, pek çok şey yıkılmış ve kaybolmuştur. Eğer Mİr'ât yazılmamış olsa idi bu bilgiler büyük oranda kaybolup gidecekti. Bu bakımdan Rıza Tahsin Gencer önemli bir görev yapmıştır. Mir'ât'ın en önemli anlatım özelliği ise yazarın kısa ifadelerle çok şey belirtmesidir. Uzun ve kesintisiz bir devlet geleneğinin sonunda belirli şekil özelliklerine ve üslup nezaketine erişmiş olan Osmanlı nesirinin nispeten sade örneklerinden birini Rıza Tahsin vermektedir. Dönemin özelliklerini belirtilmesi ve hem yazarın ifade ve anlatım gücünü saklanması amacıyla metin aynen yeni harflere çevrilmiş, sonuna bir sözlük eklenmiştir. Eserin sonuna Hicri ve Rûmi tarihleri çevirme kılavuzu ayrıca ilave edilmiştir.